Mobile Mapping per boot: Met Leica Pegasus:Two de kanalen in Nederland digitaliseren

Nederland is een land met veel water. Een vijfde van de totale oppervlakte bestaat uit water en bijna 5.000 km aan waterwegen wordt gebruikt voor goederenvervoer, een milieuvriendelijke manier om grote hoeveelheden vracht te verplaatsen. Het goed bevaarbaar houden van de vaarwegen is van groot belang voor de transportsector en de Nederlandse economie. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het beheer van de rijkswegen en -vaarwegen en heeft een consortium van Van Oord - Hakkers - Beens een project gegund voor het opwaarderen van de Twentekanalen, die de steden Enschede, Hengelo en Almelo met elkaar verbinden. Het Van Oord -survey team, onder leiding van Survey Operations Manager Hubrecht Koman, gebruikte een Leica Geosystems mobile mapping oplossing voor het snel en nauwkeurig inmeten van de complexe locatie.

Koman: “Betrouwbaarheid is heel belangrijk voor ons. Het moet gewoon kloppen.”

Van Oord is een bedrijf met meer dan 150 jaar ervaring in de maritieme aannemerij. Het staat bekend om waterbouwkundige en landaanwinningsprojecten zoals het wereldberoemde Palm Jumeirah eiland en The World eilanden bij Dubai. Van Oord heeft wereldwijd 200 landmeters in dienst die werken aan uiteenlopende projecten, van de bouw van windmolenparken op zee tot wegenbouwprojecten.

Het bedrijf was al een klant van Leica en voegde in 2020 de Leica Pegasus:Two toe aan zijn arsenaal landmeetkundige oplossingen. De Leica Pegasus is een complete mobile mapping oplossing. Hij is ontworpen om op elk voertuig - of boot - te worden bevestigd en legt tegelijkertijd 360° gekalibreerde beelden en puntenwolkgegevens vast, op rijsnelheid.

Hubrecht Koman legt enkele redenen voor hun keuze uit: "Betrouwbaarheid is erg belangrijk voor ons. Het moet gewoon kloppen. We kunnen niet het risico lopen dat apparatuur niet functioneert. We hebben goed onderzoek gedaan naar verschillende leveranciers. De Pegasus kwam eruit met de beste prijs-kwaliteitverhouding, maar ik vind ook de toegankelijkheid van de ondersteuning van Leica Geosystems erg goed."

Voorafgaand aan het project: mobile mapping maakt het gemakkelijker om de projectkosten in te schatten

Het project 'Verbetering Twentekanalen' zal de waterwegen toegankelijk houden. Het werk omvat het vervangen van de 35 km lange damwand die de oevers beschermt en het aanbrengen van een zelfdichtende laag op de bodem van het kanaal. Om de kosten voor een project van deze omvang te schatten, moest het team een enorm gebied meten.

De Leica Pegasus werd gebruikt om de huidige staat van de beschoeing en waterkanten te beoordelen. Omdat er vanaf het water foto's konden worden gemaakt met de Leica Pegasus, gemonteerd op een Van Oord survey boot, werden belangrijke inzichten verkregen over de conditie van de damwanden. Op deze manier kon een efficiënte meetopzet en kostenraming worden gemaakt.

Meten vanaf het water: grotere toegankelijkheid en nauwkeurigheid van de locatie

De eerste fase van het project bestond uit het in kaart brengen van de bestaande damwanden. Dit zou een uitdaging zijn met traditionele meetinstrumenten omdat de waterkant vaak moeilijk te bereiken is en veel overhangende vegetatie heeft. Het gebruik van de Leica Pegasus:Two op een meetboot betekende echter dat het team vanaf het water kon meten, wat het beste zicht op de damwand gaf. Hierdoor kon het perfect in kaart worden gebracht.

De Leica Pegasus werd ook gebruikt om de doorvaarthoogte van de 30 bruggen over het kanaal te meten. De mobiele karteringsoplossing combineert beeldmateriaal en puntenwolkgegevens en deze hoogtes konden eenvoudig worden verkregen uit de puntenwolk. Het team van Koman gebruikte Leica Cyclone 3DR en de eigen software van Van Oord, het Van Oord Survey System (VOSS), voor eenvoudige gegevensverwerking.

Aanpasbare kosteneffectieve reality capture: "Voorheen huurden we een Cesna in - nu kunnen we het zelf"

Sinds het Twentekanalenproject heeft het team van Van Oord de Leica Pegasus gebruikt voor andere maritieme projecten, waaronder het meten van het strand. Voor dit project werd de oplossing gemonteerd op een 4x4. Koman zegt: "Voorheen huurden we hiervoor een Cesna met Lidar in, maar sinds we de Pegasus hebben kunnen we dit zelf doen. Je rijdt drie keer heen en weer bij eb en je hebt nauwkeurig 10 kilometer kust in beeld. Dat is fantastisch."

Naast maritieme projecten doet Van Oord ook steeds meer projecten op het land, waar de Leica Pegasus ook van onschatbare waarde is geworden. Onlangs werd het gebruikt in een snelwegbouwproject voor de wekelijkse voortgangscontrole van de grondverzetwerkzaamheden. In dit project is de Leica Pegasus gebruikt voor het meten van 1.100 zettingsbakens. De VOSS-software filtert de waterpasstaaf uit de puntenwolk en berekent automatisch de vervorming. Koman: "Elke twee weken hebben we een bijgewerkt beeld van de voortgang van ons project. Met de Jetstream viewer kunnen we dit aan de betrokkenen laten zien. Het is cool dat we deze gegevens online kunnen delen met iedereen die thuis werkt."

Mobile mapping betekent ook minder hinder voor weggebruikers: "We kunnen met het verkeer meerijden om de verzakkingen van de snelweg te meten als we bezig zijn met bouwwerkzaamheden naast de snelweg. Dit is enorm kostenbesparend, omdat er geen wegversperringen nodig zijn."